لوکاچ گلدمن در مقالهای با عنوان مسائل جامعهشناسی رمان اظهار میکند که، «به نظر ما تحلیلهای لوکاچ و ژیژار، مطالعهی جامعهشناختیِ جدی رمان را امکانپذیر میسازند.» (گلدمن، ۳۲۶:۱۳۸۱) این بیان خود نشانگر اهمیّت نظریّات جامعهشناس مجارستانی، جورج لوکاچ است. سه نمونهی سازندهی رمان که پایهی بررسی لوکاچ را تشکیل میدهند: رمان «ایدهآلیسم انتزاعی»، «روانشناختی» و […]
نگاهی به پژوهشهای جامعهشناختی ادبیات داستانی در ایران
جامعهشناسی ادبیات، جامعهشناسی مفاهیمی مانند قدرت سیاسی، اقتدار خانوادگی و ارزشهای اخلاقی، مادیگری، آرمانخواهی، خدمت و خیانت، شجاعت و بلاهت، ایثار و عوامفریبی و جامعهشناسی شخصیتها، نقشها و تیپهاست.[۱] جامعهشناسی ادبیات داستانی، جزو حوزههای نوپا در ایران محسوب میشود و آثار زیادی در این زمینه وجود ندارد. تحقیقات میانرشتهای دانشجویان علوم انسانی در رشتههایی چون: […]
مقدمهای بر جامعهشناسی ادبیات (۲)
در بخش اول این نوشتار تاریخچه کوتاهی از سیر نظریهپردازی در حوزه جامعهشناسی ادبیات بیان شد؛ همچنین به برخی از انواع جامعهشناسی ادبیات پرداخته شد. در ادامه نیز برخی دیگر از انواع «جامعهشناسی ادبیات» به طور مختصر ذکر شده است: دستهی دیگر از انواع جامعهشناسی ادبیات، «جامعهشناسی آفرینش ادبی» است، این شیوهی جامعهشناسی، اثر را […]
مقدمهای بر جامعهشناسی ادبیات (۱)
«آفرینندگان راستین آثار فرهنگی، گروههای اجتماعی هستند، نه اشخاص منفرد» (لوسین گلدمن) امروزه، جامعهشناسی ادبیات در جهان با نام بزرگانی چون جورج لوکاچ، لوسین گلدمن، تئودور آدورنو، اریش کوهلر و میخاییل باختین گره خورده است. نخستینبار لوکاچ بود که توانست جامعهشناسی ادبیات را به علم اثباتی تبدیل کند و آن را با زیباییشناسی کلاسیک و […]